דניאל קיצ'לס: אוריינטציות

היצירה אוריינטציות משלבת את פרקטיקות העבודה השונות של דניאל קיצ'לס (נ' 1980) – הלחנה, וידיאו וסאונד – עם פעולה פרפורמטיבית רבת-משתתפים. במרכז העבודה, שנוצרה בשנה החולפת לתערוכה המוזיאלית הראשונה שלו, נראות שתי מקהלות השרות במהלך נסיעה, במקומות ובזמנים שונים. החלוקה בין תפקידי המקהלות היא מגדרית-רווחת, פשטנית בכוונה תחילה: מקהלה אחת מורכבת מ-12 נשים בגילים שונים, שיושבות במונית שירות ומפיקות צלילים קדם-לשוניים תוך כדי נסיעה בדרכים משובשות. טלטלת הנסיעה משפיעה על הפקת הקול וההבעה. דרך החתחתים הופכת לכלי מרכזי במישור המוזיקלי וההבעתי, כאשר ההתבוננות מכוונת פנימה, אל תוך החלל הדחוס של הרכב. מקהלת הנשים מושפעת מהקרקע שטרם סומנה, נסללה, יוּשבה ומוּפתה. הדרך המשובשת נעשית פרטיטורה של רעידות, טקסטורות קצביות וקפיצות, שהן חלק בלתי נפרד משירה המבוססת על איבוד שליטה ונשמעת לעתים כבכי או קינה, לעתים כשירה היסטרית אחוזת דיבוק, ולפרקים כגמגום או דיבור משובש. החוויה היא של דיסאוריינטציה, כאשר לצופות אין מושג היכן הן נמצאות ולאן פניהן. המצב משול לעיוורון או הליכה לאיבוד, כאילו נלקחו הנשים בניגוד לרצונן.

המקהלה השנייה מורכבת מארבעה גברים השרים תוך כדי נסיעה בכביש 1 משדה התעופה לירושלים. המבט כאן מופנה מתוך הרכב החוצה וקדימה, אל הכביש והנוף שהוא חוצה, התחומים בזגוגית. בתחילת הנסיעה, בשדה, נשמעים רעשים של חיפוש תדרים ברדיו, ואז מתחילה שירת הגברים המגיבים על שמות המקומות בשלטים שעל פניהם הם חולפים, ספק מסמנים את התחנות שבדרך ספק נפרדים מהן. הם ממפים את שמות הערים, היישובים והכיוונים בשולי הדרך לירושלים ויוצרים תמונת נוף כפולה: זו של המציאות היומיומית העכשווית הסיזיפית, וזו המושגית הקשורה לעלייה לרגל, למטענים הרוחניים של הצליינות ולנראטיבים היסטוריים מכוננים. שירתם מושתתת על התמצאות, והנוכחות הקולית שלהם משדרת ביטחון. יעד הנסיעה מתברר כירושלים, והצופים יודעים היכן הם נמצאים בכל רגע נתון.

תולדות המקהלה קשורות למסורות מוזיקליות עתיקות ומודרניות – מסורות תיאטרליות, שמאניות, דתיות ואוונגרדיות כאחת. במסגרתן המקהלה מגלמת עקרונות של חוק וסדר, לצד סולידריות ופוטנציאל של שינוי ומחאה, וכל אלה מצטלבים במערך הקולי והחזותי של היצירה. שתי המקהלות פועלות במעגליות אבסורדית (על גבול הקומית) המבוצעת בטקסיות רליגיוזית. המנגנונים שבבסיסן מניעים קדימה, וההתקדמות במרחב היא תנאי לקיומן. עצירה, התבוננות לאחור או הגעה ליעד מתקילות את המנגנון. דיפטיכון המקהלות הוא תיעוד של מיצגים שבוצעו במקביל בתוך רכבים נוסעים, כאשר לנוף ולקרקע שביסוד מנגנון ההפעלה והטקס, אין כל ייצוג חזותי.

אוריינטציות חוקרת את היחס בין צליל למלה: מצד אחד הקול הקודם למילים, ומצד שני קול המילים המאפשר את ההתמצאות במרחב, את האוריינטציה – מונח שמקורו במלה "אוריינט" (מזרח), שלפני ההתכוונות לצפון היה הכיוון הגיאוגרפי והתרבותי המנחה. הקול הוא המשכו של הגוף, של ממשותו, באופנים מופשטים – והמקהלה, כגוף יחיד-רבים, היא המשכה של החברה. הגוף והקול נמצאים בתוך הנוף, נעים בתוכו ומתבוננים בו, בעוד הנוף נמצא מחוץ לגוף. ההיסטוריה נחבטת בנוף באופן טראומטי כמעט, והתודעה הגופנית מנסה ללכוד את העבר בהווה, בתהייה מה צפוי ברגע הבא.

ייעוץ וליווי עבודה קולית: לילה מזל יינישן / מקהלת נשים: בר ערן, מאיה פנינגטון, אלמה גולדשמידט, ספיר רוזנבלט, תום זילברברג, לילה מזל יינישן, הילה פלשקס, ליזה מקרוב, נינה מקרוב, נעמי יואלי, עלינא אשבל, יעל דושי / שותפות לפיתוח עבודה קולית: לילה מזל יינישן, בר ערן, ספיר רוזנבלט, נטע שפיגל / הפקה בפועל: דפנה כהן / מקהלת גברים: אריאל לייקין, אור אלוני, אילן ברקני, גדעון לוי, דניאל קיצ'לס / שותף לפיתוח עבודה קולית: אריאל לייקין

צילום: עמרי ברזילי / הקלטת שטח: גל נעים / ייעוץ סאונד ומיקס: אורי קדישאי / עריכה: קובי וגמן / צבע: אסף ארביב / אפטר-אפקטס: גיל מקניל

تنسيقات يجمع بين ممارسات العمل المختلفة لدانيئيل كيتشلس )مواليد 1980 ( — تلحين،
فيديو وصوت — مع أداء جماعي بمشاركة عدد كبير من الأفراد. العمل الذي أنتج فترة الحرب
الحالية، هو رحلة بصرية، صوتية ولغوية لجوقتين تتحركان في هذا الزمن. التقسيم بين الجوقتين
يعتمد على الأدوار التقليدية بين الجنسين، مبسط وبشكل متعمد ومقصود: الجوقة الأولى تتألف
من 12 امرأة بأعمار مختلفة، يجلسن داخل سيارة أجرة، يصدرن أصواتًاً قبل لغوية أثناء السفر عبر
طرق وعرة. تؤثر اهتزازات الرحلة على أصواتهن وتعابيرهن. تصبح الطرق الوعرة جزءًًا مركزيًاً من الأداء
الموسيقي والتعبيري، مع تركيز الانتباه نحو الداخل، في المساحة المزدحمة للسيارة. تستجيب
الجوقة النسائية لطبيعة الأرض غير المستوية وغير المخططة، مما يخلق لحنًاً مليئًاً بالاهتزازات،
الإيقاعات والقفزات، ما يُبُرز عناصر من فقدان السيطرة ويظهر كصراخ أو نواح، أو حتى غناء هستيري
موهوسًًا. التجربة تخلق شعورًاً بالارتباك والتشويش، حيث لا تعرف المشاهدات مكانهن أو وجهتهن.
تشبه هذه الحالة العمى أو الضياع.
الجوقة الثانية تتألف من خمسة رجال يغنون أثناء السفر على الطريق السريع رقم 1 المؤدي
إلى القدس. تركز نظراتهم هنا من داخل السيارة نحو الخارج والداخل، الطريق والمناظر على جانبيه. في
بداية الرحلى، في الحقل، تُُسمع ضجة البحث عن ترددات الراديو، وعندها يبدأ غناء الرجال الذين يغنون
أسماء الأماكن المكتوبة على اللافتات أثناء مرورهم بها، ربما يشيرون إلى المحطات في الطريق وربما
يودعونها. يخلق غناؤهم صورة مكان مزدوجة. الأولى للحياة اليومية الروتينية والسيزيفية، والثانية تتصل
بالمفاهيم الروحية للحج والروايات التاريخية. تشهد أغانيهم على معرفة المكان، وتنقل أصواتهم
شعورًًا بالثقة، مع معرفة مستمرة بموقعهم ووجهتهم: القدس ويعرف المشاهدون من غنائهم أين
هم في كل لحظة.
تستمد الجوقة جذورها من تقاليد موسيقية قديمة وحداثية، تشمل التقاليد المسرحة
والشمانية، الدينية، والطليعية على حد سواء. وفي إطار هذا تجسد الجوقة مبادئ النظام، التضامن،
والتغيير المحتمل أو الاحتجاج. وكل هذا يتقاطع مع النظام الصوتي البصري للعمل. تعمل الجوقتان
ضمن دائرة عبثية )على حدود الهزل( في احتفالية دينية. يعتمد وجودهما على الحركة المستمرة؛
التوقف، النظر إلى الوراء، أو الوصول إلى الوجهة يعطل آلية عملهما. ثنائية الجوقات هي توثيق لعروض
تم تنفيذها في الوقت نفسه داخل سيارات مسافرة، بينما المناظر والخلفية القائمة في صلب آلية
التشغيل والطقوس لا ثمّّة تمثيل بصري جزئي ومنضبط، والمؤطر من قبل شبابيك السيارة أو النظرة
إلى الشارع.
العمل تنسيقات يستكشف العلاقة بين الصوت والكلمة: من جهة، الصوت الذي يسبق
الكلمات، ومن جهة أخرى، صوت الكلمات الذي يتيح تحديد الاتجاه والتواجد في الح زيّز . يشير مصطلح
”أوريينتاتيات“ إلى كلمة ”أورينت“ )الشرق(، التي كانت قبل تثبيتها ومقاصدها الشمال الوجهة الجغرافية
والثقافية الموجهة. يمثل الصوت امتدادًًا للجسد، بينما تمثل الجوقة امتدادًًا للمجتمع. يتحرك الجسد
والصوت داخل المشهد الطبيعي ويتمعنان فيه بينما يظل المشهد خارج الجسد. يتشابك التاريخ
والطبيعة بشكل يعكس تجربة شبه صادمة، حيث يحاول الوعي الجسدي الإمساك بالماضي في الحاضر،
مع التساؤل عما قد يأتي لاحقًًا.